Wol verwerken (stap 4 - slot)

on dinsdag 12 januari 2021

 











Het is alweer bijna drie jaar geleden dat je zag hoe ik met een paar grote zakken pure wol, zó van het schaap, naar Rens (niet de Renske uit de reacties van dit blog maar onze Rens hier uit het dorp) ging, om van haar te leren hoe we daar nou iets van konden maken. 


Terugkijken?


Wol verwerken (stap 1)

Wol verwerken (stap 2)

Wol verwerken (stap 3)


Pure wol. Het is en blijft een schitterend product. Het is warm en zacht, en kan zelfs helend werken, voor bijvoorbeeld erg pijnlijke voeten, of nog ernstiger zaken zoals doorligwonden. Het slijt niet, of nauwelijks, want het is natuurlijk gewoon haar, wat erg sterk is. Ook krijg je heerlijk zachte handen van werken met pure wol, door de lanoline.


En vorig jaar kreeg ik de wol ...... van zeventien schapen. Het was goeie kwaliteit wol, maar zat nog wel vol met stro en mest, enne ... het was ook wel érg veel. Ik heb er eerst een half jaar ofzo omheen gedraaid. En toen maar ermee naar Rens getogen. Want, ik wilde er wel een dekbed van maken. Mijn eigen donzen dekbed is al meer dan dertig jaar oud en dun en sleets geworden. 






Kan dat Rens, een wollen dekbed ervan maken? Ja hoor, dat kon. 


Het wassen en uitpluizen en kaarden van de wol is eigenlijk het meeste werk. Hoe dat gaat zie je in bovenstaande stappen 1, 2 en 3. Dus daar zijn we de afgelopen weken eigenlijk zo tussendoor steeds mee bezig geweest. Voor één winterdekbed, éénspersoons, heb je 1600 gram schone wol nodig. Dat lijkt misschien niet zoveel, maar wol is erg licht, en het waren toch echt wel drie dozen vol!


Zo af en toe ben ik bij haar op de kaardmolen wezen kaarden. En natuurlijk heeft ze zelf tussendoor ook veel gekaard en eigenlijk het leeuwendeel gedaan van wat we nodig hadden. Hieronder was ik een deel van de wol aan het afwegen op de keukenweegsschaal.








En vandaag was het dan zover! 😊😊 Er was nu genoeg wol, en we konden het dekbed gaan maken. Er moest natuurlijk ook stof komen voor de omtrek. Ik had thuis in mijn dozen met lappen stof een lap katoen gevonden, een soort ongebleekt katoen was het, ooit gekocht bij een kringloper (haha .... uiteraard) wat geschikt leek en groot genoeg was. 


Voor een eenpersoons dekbed moet die stof minimaal 1,50 m bij 4,20 m zijn. In de lengte dubbelgevouwen dus 1,50 bij 2,10 m.


Ik had de stof gewassen en gestreken, maar Rens klapte meteen de strijktafel uit, want ze ging er ook nog vouwen in strijken, om de doorstiksels mooi op gelijke afstanden van elkaar te krijgen. De stof werd opgevouwen in gelijke rechthoeken, en die werden er dus in gestreken. Nou, kijk maar even dan snap je het wel.









Op de helft van de stof zet je nu puntjes, op de hoeken (kruispunten) van die vouwen. Dat is om straks precies goed te kunnen zien waar je moet doorstikken. Want die vouwen zelf, die vervagen natuurlijk snel. Als je te dicht bij een rand komt, zet je die puntjes gewoon een paar centimeter verder naar binnen.








Dan zoek je een plek waar je de ruimte hebt. Bijvoorbeeld een logeerbed. Of gewoon, op de grond. Spreid daar de helft van de lap stof op uit, de helft waar niet de puntjes op staan. De helft waar de puntjes op staan vouw je er straks overheen. Als de vulling erop ligt. De puntjes moeten dan uiteraard bovenop zitten.


En dan ... een leuk werkje! Al die mooie gekaarde bollen wol schud je nog even goed uit, voor het stof, en dan haal je er steeds gelijke delen vanaf (in de lengterichting los trekken, dus in de richting van de haren) die je een beetje oprolt en dan als dakpannen schuin over elkaar op de stof legt. Het moet elkaar echt iets overlappen. 








Rens is inmiddels ervaren met dekbedden maken, en ze nam dus éérst 800 gram (de helft), om daar de helft van de stof mee te bedekken. Zo weet je zeker dat je de wol goed verdeeld. Anders heb je misschien op één plek veel wol en ergens anders weer te weinig.


En dan sla je het onderste deel van de stof, waar aan de buitenkant de puntjes op staan, eroverheen, en steek tussen de puntjes in met grote spelden de drie lagen aan elkaar vast.  Echt, je moet je hand er helemaal onder houden, en goed door alle drie lagen heen spelden.


Dat is om te voorkomen dat alles gaat verschuiven. 







En toen zijn we allebei aan één kant van het dekbed gaan werken. Op elke gemarkeerde punt maak je een stiksel. Wij deden dat met een dubbele katoenen draad en een grote stopnaald. Je haalt de draad erdoor, terugsteken, en dan .... gewoon drie knoopjes erin leggen. Dan zit het prima vast. En zo doe je op al die gemarkeerde punten.


Daarna doe je hetzelfde nóg een keer, maar nu elke keer precies in het midden van vier andere stiksels. Dus precies middenin zo'n ingestreken rechthoek, zeg maar.


Natuurlijk hoeft het niet perse zo precies. Je kunt ook best een beetje op gevoel doorstikken. Maar ik moet zeggen dat als je het zo precies doet, dat het er dan wel heel mooi uitziet. En alle wol-dakpannen zitten dan ook echt goed vast. De wol gaat nu echt niet meer schuiven. 








En ik moest rond het middaguur even naar even naar huis om de koeien eruit te laten en Brit uit te laten, want Paul had vandaag de éne vergadering na de andere, en kon niet helpen. Dat heb je dan met dieren. Maar het was wel een fijne onderbreking, even met de neus in de zon.


De stalmest gaat deze week en volgende week niet op de mesthoop, maar komt op een langwerpig bed in de paardenbak. Wat daar dan weer allemaal gaat gebeuren .... vertel ik binnenkort.



Nu .... snél weer terug naar het dekbed! 💨😄







En daar was alles al weer netjes opgeruimd en kon ik zó aanschuiven voor de laatste stap. Nou ja, eerlijk gezegd heb ik gewoon vrolijk zitten kijken, hoe Rens een mooie naad stikte, helemaal buitenom. Ik durfde dat zelf niet aan, met dit eerste dekbed, want op de één of andere manier krijg ik altijd bobbels in de stof als ik lange einden moet stikken.


Je vouwt dus gewoon de buitenrand van de stof (twee lagen stof) twee keer om, twee keer een centimeter, en stikt dat dan vast, rond de drie open zijkanten van het dekbed. 


En dan ...... is het klaar!








Het is een beeldschoon dekbed geworden. En warm!! 


En het mooie is ... dat het gemaakt is van een paar van die zeventien schapenvachten waar ik vorig jaar nog omheen liep te draaien ..... zo van wat kan ik daar ooit mee?


Het is gewoon een kwestie van iemand vinden die je kan helpen. Ik heb natuurlijk veel geluk dat ik 'een Rens' ben tegengekomen. Maar die mensen bestáán. Die zijn overal. Mensen die dingen kunnen maken en jou ermee willen helpen. Zoals ook Editha, met die boekjes. En vorig jaar, met die roggekorven. En ooit in Bussum, Liesbeth, met haar bijenkasten. En en en.


Overal wonen van die mensen die dingen weten en kunnen. Waar je wat van kan leren. De lockdown is nou typisch zo'n moment om van zo iemand iets nieuws te leren. Of misschien wel andersom. Misschien kun je zelf aan iemand iets leren.


Nou, hoe dan ook ....... 






..... het gaat hier vannacht weer een paar graadjes vriezen ..... maar mij zal het niet deren!! 💤💤💤





10 reacties:

Marie zei

Wat ontzettend leuk om dat zo te maken. En wat zullen jullie heerlijk slapen!!

Anoniem zei

Wow! geweldig zeg, een zelfgemaakt dekbed. Nooit bedacht dat je dat zelf zou kunnen doen. groet, Jo

Anoniem zei

Wauw, wat een werk is dat. En ook nog op een dag gemaakt. Goed hoor van jullie. Wat zul je heerlijk slapen vannacht. Ga je nog eentje maken voor Paul?

Lies zei

Ziet er heel professioneel gemaakt uit, Clarien! Gezellige warmte voor jàààren!
Slaap wel,
Lie(f)s.

MC zei

Het mooiste vind ik wel, dat al die oude ambachten nog bestaan.
Als je ziet hoeveel handelingen er moeten gebeuren voor er een dekbed is (en het is prachtig gedaan !) dan begrijp je pas hoe we hier met onze consumptiemaatschappij een verkeerde zijweg zijn ingeslagen.

Supergoof zei

Als quilter, oud ambacht, vind ik dit geweldig, want de 3 lagen doen me ook aan een quilt denken.Nooit gedacht dat een wollen dekbed zo werd gemaakt.
Vind je wollen dekbed ook heel mooi om te zien, ik zou er denk ik, nooit een hoes om doen.
Was een heel gaaf verhaal, dankjewel Clarien!

Katleen zei

Wij kochten onlangs schapenvellen van Moeflons. We hadden al 2 (ikea)schapenvelletjes en die vonden we best ok. Maar deze zijn echt ongelooflijk; warm, zacht, helend. We liggen er onder op de zetel, mijn man legt er 1tje op zijn bureaustoel tijdens het voortdurende telewerken, we ontvangen gasten buiten op het terras, knusjes ieder op zijn eigen schapenvel. Wat knap en duurzaam dat je zelf je dekbed maakt van de wol! Bedankt voor je vele inspirerende, warme, ogen openende blogs. Lie(f)s ;) aan iedereen hier!

Anoniem zei

Heel erg leuk en mooi en fijn zeg, zo n wollen dekbed zelfgemaakt.
Maar weet je wel dat je het meeste voordeel van de wol hebt als de wol zo dicht mogelijk op je huid zit, dus geen lagen ertussen doen, groeten Mijntje

Hemelblauw zei

Wat ziet dat er heerlijk uit! En nog mooi ook!

Marisa zei

Me ha encantado su reportaje sobre su edredón de lana, todo natural y artesanal. Saludos.