Kan het??

on dinsdag 27 november 2018







Ik was vanavond wat aan het nadenken over volgend jaar.

Dan willen we weer helemaal zelf van de tuin eten. Maar ook proberen om de dieren ervan te voeden. Zou dat lukken? Niet met drie koeien, maar misschien wel met twee.


🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀



Wat mij opvalt, als je een lijstje maakt van de resultaten van afgelopen jaar op Moeskers Moestuin, hoeveel oogst er was. Ondanks droogte, ondanks vele fouten die ik maakte, en ondanks nog wat te weinig compost.

Kijk maar eens mee. Wat er van de tuin kwam. In één seizoen. Met één tuinder, en met geen enkel mechanisch apparaat.











Er wordt gezegd dat je zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen ...... die acht of negen of tien miljard mensen niet kan voeden. Dat is onmogelijk! Zegt men.

Maar, is dat zo? Is dat echt onmogelijk?

Anderhalve ton zeer hoogwaardig en mineraalrijk voedsel, van onze pas opgestarte tuin, zonder een korrel kunstmest en een korrel gif. Alleen maar wat pure mest, en compost. En, ook heel belangrijk, na afloop is de bodem verrijkt, in plaats van verarmd. Door al die lagen compost.

Ik denk dus, dat het wél kan! De wereld op deze manier voeden. Dat het vooral een kwestie is van ... anders denken. En anders eten. Minder vlees bijvoorbeeld. En meer eten van wat de eigen omgeving biedt. Minder kokosbloesemsuiker en amandelmelk en quinoa. Dat soort dingen. Er is lokaal zat aan alternatiefs te vinden.

En minder verspillen. Alles opmaken.






Wat denken jullie? Kan het?

Of niet?


13 reacties:

Lies zei

'Geluk'wensen, tuinman/vrouw Clarien ! Je hebt onvoorstelbaar veel gewerkt, en daar de vruchten van geplukt !
Uiteraard kan het ! Waar een wil is...
Lie(f)s.

Marie zei

Gelukkig is er nu ook quinoa uit de polder😀.
Wat heb je veel geoogst zeg! Mag je trots op wezen.

Anoniem zei

Goed geschreven. Ik weet niet of het kan, maar je hebt de goeie vragen gesteld. Het is al te gek om in een dichtbevolkt gebied voeder te importeren om dieren te kweken voor de export. Waar zijn we toch mee bezig?

Willem zei

Door uitsluitend compost te gebruiken zal het bodemleven verrijkt worden, maar hoe je het wendt of keert, maar het mest- en mineraalgehalte zal verarmen, en daarmee op den duur ook de opbrengst, als uitsluitend compost gebruikt wordt dat gemaakt is van producten die van datzelfde land komen. De kringloop is nooit 100% zegt mijn boerenverstand. Zoveel bijmesten als in de huidige intensieve landbouw gebruikelijk is, is een verarming van het bodemleven ten faveure van de mineralen en voedingsstoffen en dat is evenmin goed voor deze aardkloot. Ik weet echt niet wat een goed evenwicht tussen beide systemen is.
De grond zal periodiek een rustperioden nodig hebben om weer op krachten te komen en het is voor mij nog steeds de vraag of we ons dat kunnen permitteren als de wereldbevolking in dit tempo blijft groeien.
In een sombere bui denk ik wel eens dat we, juist door die groeiende wereldbevolking, binnen enkele decennia een ramp of oorlog op wereldschaal zullen krijgen. Vooral als ik het haantjesgedrag van 'wereldleiders' in ogenschouw neem, in samenhang met de cultuur waarin ze opgegroeid zijn.

Anoniem zei

Vooral dat laatste. Niks meer weggooien! Nu wordt er minstens 1/3 van al het voedsel weggegooid. Er is genoeg eten op de wereld het is alleen niet rechtvaardig verdeeld.

Clarien zei

Willem het kringloopprincipe gaat ervan uit, dat je je mineralen in evenwicht houdt. Dus jezelf en je dieren voeden van eigen land, en niks afvoeren, zou in theorie betekenen dat het minderalengehalte intact blijft. Met eigen mest en compost.

Omdat wij zelf op onze tuin ook afvoeren, door veel voedsel weg te geven, en bijvoorbeeld ook via het riool ;-) ... moet je ook wat aanvoeren. Dat doen wij nu door toch nog wat dingen te kopen, zoals wat veevoer in de winter. En ik voer mineralen aan, door slootbermen te maaien voor hooi en voor compost. Door die aanvoer is onze grond de laatste twee jaar ondanks forse oogsten toch verbeterd, ook in mineralen. Het spectrum aan mineralen is ook breder geworden. Dat is te zien aan de soorten (on)kruiden die er groeien.

Uitgaand van 'kringlooplandbouw' zou je van een bedrijfje met zeg 10 hectare grond, met intensief telen van anderhalve hectare dus makkelijk zo'n 30 ton hoogwaardig en gevarieerd voedsel kunnen halen. De andere ruim 8 hectare zijn dan voor wisselteelt, voor wat vee (voor mest en voor een beetje vlees en zuivel), voor compost, bos (hout), en verdere vrije natuur.

Dan kun je van 10 ha met gemak tien tot vijftien gezinnen voeden. Een gemidddeld mens heeft grofweg 1 tot 1,5 kilo voedsel per dag nodig. En er blijft volop ruimte voor de natuur.

Nederland heeft tussen 15 en 20 miljoen hectare land- en tuinbouwgrond.

Het zou dus moeten kunnen, in theorie. :D

(wel hard werken dan hoor!)

Marie-Louise zei

Gelukkig, ik ben dus niet de enige die alles opschrijft wat ze uit de moestuin oogst. En inderdaad, mijn moestuin is echt niet groot, maar we eten er de hele zomer uit. Ook de fruitbomen vind ik zeer de moeite waard. Ze vragen weinig onderhoud, maar geven er veel voor terug. Dit jaar bijvoorbeeld 60 kilo stoofperen. Daar genieten we de hele winter van. Ook heb ik een walnoot en een tamme kastanje, is ook fijn voor erbij. Leuk hoor, om te lezen hoe je probeert om zelfvoorzienend te worden.

Freerose zei

Ja ik denk, dat het kan.
Ik heb 250m2 volkstuin. Wij eten met twee personen het hele jaar van de tuin. Bovendien eten dochter, schoonzoon en kleinzoon vaak mee.
Ik geef ook nog veel weg.
We verspillen niets. Zo eten we vandaag de laatste drie paprika's. Ze zijn binnen afgerijpt en een beetje zacht geworden. Maar prima om te eten.
Er moet gewoon omgedacht worden.
Dank je wel voor de vele tips. Ik geniet altijd van je blog.

grandma zei

Fantastisch , ik ben zeer liefdevol jaloers. Ik denk ook dat het kan hoor !

Liefs

Willem zei

het kringloopprincipe dat je beschrijft lijkt verdacht veel op de wijze van landbouw bedrijven zoals mijn grootvader ook placht te doen. Mijn vader deed het zelfs in grote lijnen nog zo. Hij liet wel om de paar jaar zijn grond bemonsteren door het laboratorium voor grond- en gewasonderzoek. Hij kreeg dan een 'rapport' terug waarin de bodemgesteldheid beschreven werd en een advies welke aanpassing er gedaan moest worden om weer een goede mineraalhuishouding te krijgen. Dat was allemaal nog voordat de schaalvergroting zijn intrede deed en de boeren nog relatief bescheiden waren met kunstmest. Ik herinner mij nog heel goed dat er, om de mineraalhuishouding weer op peil te krijgen, vaak 'Thomasslakkenmeel' geadviseerd werd. Elke boer die ik kende had een bloedhekel aan dat spul, want je werd er roetzwart van en was bijna niet weg te wassen. En bedenk even dat we in een dorpje woonden dat op geen enkele nutsvoorziening aangesloten was.In de huidige tijd zou een actiegroep die alleen rond de sinterklaastijd van zich laat horen, er alles aan doen om het verboden te krijgen.
Tot ruwweg eind jaren '50, begin jaren '60 was het evenwicht in de landbouw nog de norm. Toen begin jaren '60 door Europees beleid, (ja toen al!) de schaalvergroting 'onvermijdelijk' werd, kwam ook de overbemesting in beeld evenals de rassen met grote(re) opbrengsten (zowel plant als dier). Je kreeg weliswaar meer opbrengst, maar de prijzen kelderden ook, zodat je er per definitie geen fluit mee opschoot.
Het was dan ook in die tijd dat mijn vader besloot de boerderij van de hand te doen, temeer omdat hij ook merkte dat zowel ik als mijn 3 jaar jongere broer, geen enkele interesse hadden om hem op te volgen.


Anoniem zei

Ja Willem, maar die schaalvergroting kwam door de oorlog. Men wilde geen HONGER meer! Het kwam dus niet door de boeren zelf. Want als boer heb je geen invloed op de prijs! Toen heeft Mansholt het voor elkaar gekregen dat er subsidie kwam voor schaalvergroting.

Clarien zei

Die dingen staan ook allemaal heel goed beschreven in 'Hoe God verdween uit Jorwerd' van Geert Mak.

Maar of er nou wel of niet goeie redenen waren voor de schaalvergroting .... van de gevolgen word je wel verdrietig ....

Willem zei

Clarien, de laatste alinea onderschrijf ik volledig. En helaas, maar iets vergelijkbaars lijkt zich nu op medisch gebied te ontwikkelen.
Het lijkt er op dat de 'alles-kan-volmaakt-zijn-en-is-maakbaar-samenleving' de overhand krijgt.