Mooi waren ze niet meer. Deze appels zijn al in september geplukt, en ze zijn bewaard in krantenpapier. Eén ding weet je dan zeker, de appels zijn rijper dan rijp, en de zaden die erin zitten zijn óók rijp.
Ik nam ze mee naar school, vanmorgen. Ja, want twee vrijwilligers van de vereniging zouden lesgeven op een basisschool, over plantjes, maar nu was de één ziek geworden. Of ik kon invallen?
Ja dat kon wel. Ik vulde een krat met van alles en nog wat. Vooral veel zaden, maar ook vruchten en gedoogde maiskolven en takken van bloemen van vorige zomer, met nog zaden eraan. En kranten. Om zakjes te vouwen. En nog veel meer.
Véél te veel natuurlijk. We hadden maar één uur.
Jan, de andere vrijwilliger, ging eerst met de kinderen het grasveldje over. Plantjes zoeken. Op een paar vierkante meter vonden we zo een tiental soorten!
Allemaal eetbaar, dat ook nog es!
En toen mocht de groep kinderen zelf zaden zoeken, en bakjes vullen met aarde, en aan het zaaien. Ze vonden het prachtig! Allemaal wilden ze ook een appel opensnijden en de pitten zaaien. En de appel opeten, dat ook.
Wat ze ook erg leuk vonden was het zakjes vouwen, van kranten, om daar de zaadjes die over waren in te bewaren. Ze vonden eigenlijk alles leuk! Ach, kinderen he, mooi spul! 😊
Het uurtje was zó om.
🍏🍏🍏🍏🍏🍏
Ik kwam thuis met de appels die over waren. Erg gebutst natuurlijk, door al die kinderhandjes. Aan de koeien geven dan maar? Nee, ik heb er wat anders mee gedaan.
De appels zijn fijngemaakt in de keukenmachine, en de prut ging in een aardewerken pot. Daar ging een flinke kop lauwwarm water bij, waarin opgelost een theelepel gist.
Het gaat de komende dagen flink borrelen, dus de pot staat op een bord om eventuele overloop op te vangen. Dan het deksel erop, losjes, en wachten. Over een weekje ongeveer gaan we het zeven, en het is de bedoeling dat je dan een cider hebt, of een jonge wijn.
De klokhuizen waren over. En ook die gaan niet weg. Pitjes eruit halen, en de klokhuizen worden appelazijn, met water en wat suiker. En zes weken wachten.
En die pitjes ??
Nou, zaaien natuurlijk! Hop in een bakje aarde, die pitten. Want appelbomen heb je nooit genoeg.
Welke appels eraan komen weet je niet. Omdat je uit zaad opkweekt (in plaats van enten) kan het een hele andere soort worden, maar dat is juist leuk. Daarbij, de bloesems van zo'n wilde appelboom zijn geweldig mooi, en goed voor vele duizenden insecten!
En dan, verder met tuinwerk. Oppotten, verspenen, zaaien, gekiemde pootaardappels in stukken snijden. Lekker in het zonnetje.
Wim kwam nog even langs. Met een haas in zijn fietstas.
'Wil jij die haas hebben?' vroeg Wim.
Maar ik hoefde geen haas. Wim had hem gevonden, het arme beest was aangereden en op slag dood. In een plastic zak, in de fietstas van Wim, maakte het beest nu voor het laatst een ritje. Want misschien wilde iemand uit de buurt hem hebben om te villen en op te eten.
Maar niemand van de buren wilde de haas.
'Dan begraaf ik hem wel,' zei Wim.
Maar later bedachten we dat het beter was om hem gewoon in het bos te leggen, bij hem thuis, dan hebben andere dieren er weer wat aan.
En hierboven zie je dan het poten van de aardappels. Van weer een andere buurman kreeg ik die mooie oude poter te leen. Daar kan je mooie gelijke gaten mee maken, in een wip. Dan komen je aardappels veel meer gelijk op, dan wanneer je kuilen schept, zoals ik altijd deed.
De pootgaten op 40 centimeter uit elkaar, en ik elk gat gaat een aardappel, of een halve, of een kwart. Zolang er minstens één oog in zit is het goed.
Het waren de rode Raja's. Dat is een heerlijke aardappel, maar ze zijn niet meer te koop. Nu moest ik mijn eigen laatste Raja aardappels dus gebruiken, en ik heb ze in zoveel mogelijk stukken gesneden. Er konden nét zes rijen mee gevuld.
En dan ... pauze, rondlopen ...
Nog even gluren bij de buren. Er gaat een groot vel vliesdoek over de eerste sla en spinazie. Alles wordt netjes afgedekt. Want er wordt nachtvorst verwacht, zegt Guiseppe.
Slik. Nachtvorst??
Zou dat dan het einde zijn van mijn rode Raja's??
😳
6 reacties:
Onbevangen schoonheid..., kinderen bezig met 'natuur'.
Je Raja's overleven wel een graadje vorst, Clarien.
Lie(f)s.
Uit uitgezaaide appels kunnen de heerlijkste vruchten voortbrengen weet ik uit ervaring. Bij mijn geboortehuis hadden we een grote boomgaard en op een enkele uitzondering na, waren het allemaal zaailingen. Volgens mijn vader deed zijn grootvader, geboren in het midden van de 19e eeuw, dat al. Als een zaailing smakelijke appels voortbracht, bleef de boom en zo niet, dan wachtte de open haard en warmden de mensen zich er op een andere manier aan. De namen waren een verhaal apart; veel namen herinner ik me niet, maar nog wel 'Blauwlappen' en Gele Zuren. Die blauwlappen waren niet te eten als ze net van de boom kwamen, maar waren fantastisch lekker februari/maart, als de andere appels opraakte. Het wrang-zure van de net geplukte appel was dan overgegaan in een zachtzure smaak. De appeloogst werd bewaard in de voormalige 'melkkamer'. Een ruimte aan de noordkant van het huis waar in vroeger tijden de melk bewaard en verwerkt werd.
En wat de nachtvorst aangaat; zolang de aardappelen nog geen loof hebben kunnen ze heel wat kou hebben. En de poters moet je sowieso binnen laten overnachten, of afdekken met een kleed of iets dergelijks. De kas is natuurlijk ook een fantastische optie. Ik hoop dat je de in stukken gesneden poters wel een dag het laten drogen om de pieper de gelegenheid te geven een beschermhuidje te maken.
Wat grappig die aardappelpoter. Ik kan me herinneren dat we ook zo'n ding hadden, maar die gebruikten we alleen nog als we in de groentetuin (vroege) aardappelen wilden verbouwen voor eigen gebruik.
Rode Raya's zijn er nog hoor, zo kan ze bij "Vreekens's zaden" bestellen.
Er zijn ook nog andere aanbieders.
Eigenlijk mogen aardappels pas de grond in als de aarde al wat opgewarmd is. Advies is half april. Hopelijk heb je geluk en valt het mee met de nachtvorst.
Su dankjewel. Ik bestel pootaardappels altijd bij Carel Bouma in de polder. En kijk dan eigenlijk niet verder. ;-)
Wat betreft het tijdstip, maart is inderdaad vrij vroeg. Vanaf eind maart plant ik elke 2 weken een deel van de piepers, tot half april. Dan heb je een mooie gespreide oogst.
Ik vind die rumtoph vn jou zo mooi!!!
Hoi Clarien,
Ik bestel mijn poters ook bij Carel. De Raja werd steeds bevattelijker voor phytophtora, dus die heeft hij niet meer. In plaats daarvan heb ik nu de Alouette, die mij ook heel goed bevalt: https://www.biologischpootgoed.nl/products-page-2/kleinverbruiker/raja-2835-mm-kleinverpakking-duplicate-2/
En verder vond ik het troostrijk om te lezen dat ook pilatesende, zelfvoorzienende buitenvrouwen sterretjes zien aan het begin van het tuinseizoen �� Ik voel me ineens veel minder een watje ��
Ik geniet elke dag erg van je blog!
Groetjes,
Marjolein.
Een reactie posten