Waar komen die vier kaarsen toch vandaan?

Het was toch de hele dag donker en nat. Niks te beleven buiten. En ik wilde iets weten. Waar komt die symboliek van de vier adventskaarsen vandaan?

Nou, een middagje achter de laptop en ... lees maar.

Op 21 april 1808 wordt Johann Wichern geboren, in een eenvoudig en vroom gezin met acht kinderen, vlakbij Hamburg. Zijn vader was voerman, maar werkte zich later op tot scriba. Zijn moeder, Caroline, was een energieke en praktische vrouw. 

Johan groeide op en ging naar school. Hij kon goed leren, en hield veel van muziek. Maar op zijn vijftiende overleed zijn vader, en moest hij helpen met de kost verdienen voor het gezin. Hij ging studielessen en pianolessen geven.

Later, als volwassene, ging hij lesgeven op de zondagsschool in Hamburg. Dat was een school voor arme kinderen, die door de week moesten werken, en op de zondagsschool nog iets konden leren. De docenten, en ook Johann, bezochten de ouders van die kinderen. Ze schrokken enorm van de schreeuwende armoe waarin vele van die gezinnen leefden. Ook hadden veel kinderen helemaal geen ouders. 

Er was honger, woningtekort, verwaarlozing. Johann schreef alles op wat hij zag en hield van alle kinderen dagboekjes bij. Hij trok zich het lot van die kinderen zó aan, dat hij een vriend om raad vroeg. Die bood hem een oude boerenschuur aan, aan de rand van de stad, en dat werd met ingezameld geld verbouwd. De naam van dit tehuis werd 'Ruges Haus'. 

Johann ging in dit huis proberen om verwaarloosde en moeilijk opvoedbare kinderen te redden. Hij ging er zelf ook wonen, samen met zijn moeder en zuster. Als snel werd het huis in de volksmond 'Rauhe Haus' (ruig huis) genoemd. Vele kinderen kregen hier onderdak, en verzorging, liefde, en onderwijs. In groepjes van tien tot twaalf woonden de kinderen in een soort van gezinssituatie, met een verzorger.

Er kwam een vrouwelijke assistent, Amanda Boehme, en zij en Johann werden verliefd en trouwden in 1835. Ze kregen negen kinderen. Amanda was een vrouw met een duidelijke mening en wist van aanpakken. Ze was absoluut niet onderdanig, wat niet zo gebruikelijk was in vrome kringen in die tijd. Samen met Johann leidde ze het Rauhe Haus, wat al snel zó vol werd, dat er vele gebouwen werden bijgebouwd.

Om de kinderen een vak te leren kwam er leerbedrijven bij, zoals een spinnerij, een schoenmakerij, een boerderij en een gebedshuis. Veel van de kinderen werden later zelf ook leraar of maatschappelijk werker, voor de armen.

Eén van de hoogtepunten van het jaar was het kerstfeest. Alle kinderen verheugden zich daar enorm op, en vroegen steeds .... wanneer is het kerst? Op een dag was Johann aan het klussen en zag een oud wagenwiel. Hij kreeg een idee. Hij maakte een ketting vast aan het zware wiel, zodat het aan het plafond kon hangen. Op het wiel maakte hij vier grote witte kaarsen vast, en daartussenin kleinere rode kaarsen.

De witte kaarsen stelden de vier adventszondagen voor, de zondagen vóór kerst, en de rode kaarsen waren de werkdagen die ertussen lagen. Samen met de kinderen werden de kaarsen één voor één aangestoken, elke dag eentje erbij, zodat de kinderen precies konden zien wanneer de kerstviering  was aangebroken. 

En dat was dus de allereerste adventskrans. Die de basis vormde voor de huidige symboliek van de adventskaarsen. 

Ín het christendom bleven uiteindelijk die vier witte kaarsen over. Als symbool voor de vier zondagen vóór kerst, de viering van de geboorte van Christus. Elke zondag komt er een kaars bij, en wordt het lichter. De vierde kaars wordt komende zondag aangestoken.

In de Middeleeuwen werd de adventskrans vooral gezien als het wiel van het jaar. Op de donkerste dag, 21 december, had het zijn hele ronde voltooid, en zou het wiel de zon en het licht weer terugbrengen. Dit gaat helemaal terug tot de tijd van het heidendom, toen de donkerste dag van het jaar werd gevierd met Zonnewendefeesten, om het licht weer terug te brengen.







De donkerste dag van het jaar. Vandaag. En of je nou Advent viert, of Zonnewende, of iets anders, er is dus iets te vieren. 

Het wordt lichter! 

🔥🔥🔥






nog even dit .... het Rauhe Haus bestaat nog steeds en er vindt nog steeds jeugdwerk plaats, al 185 jaar!