Alles half af.

on vrijdag 27 september 2024






Gisteren liepen Brit en ik door ons bos. Klinkt mooi he? 'Ons bos'. 


Het is nog niet een echt bos maar het begin is er. Sinds we hier wonen planten we elk jaar allerlei boompjes achter, in een hoek op het weiland. Meest zelfgekweekte bomen, uit zaden en stekken. Of wilde zaailingen. Soms ook gekochte bomen.


En nu heb je daar het begin van een bos en daar lopen we elke dag doorheen. Er is al van alles te zien. Gisteren bijvoorbeeld zagen we iets mooi roods ..... 





Het leek wel een knikker. Een felrode knikker die aan het blad vast zat. Maar het was natuurlijk een gal. Een eikengal in dit geval. 


Dat komt omdat een wespje of vliegje of ander beestje een eitje op of in het blad legt. Hij spuit er ook een stof bij waardoor een abnormale groei van het blad ontstaat. Om het eitje heen. Waardoor dat eitje dus beschermd wordt. Dus dat rode knikkertje is gemaakt door de wesp en het eikenblad samen.

 



Mooi is de natuur he?


Nog iets van ons bos zien? Lopen we even iets verder door, richting de geitenstal. Rechts zie je een bos wat er al was, links van het pad zie je ons 'nieuwe' bos. 


En verderop wordt de bosrand steeds smaller, tot bij de geitenstal, daar houdt het bos op. Het is nog maar een dun en doorzichtig bos hoor, maar het groeit elk jaar dichter.





En zo lopen we dan langs het weiland terug naar huis en ook altijd nog even via de moestuin, waar ik dan de oogst meteen meeneem.  


En de volle mand zetten we dan binnen neer .. en daar blijft het dan vervolgens staan. Want er waren dringender dingen te doen. Zoals, de aanhanger leeghalen. Mijn auto staat al een week met de aanhanger eraan gekoppeld, die vol zit met maaisel, van Wim. Dat hadden Paul en ik vorige week opgehaald. 




Gisteren was het eindelijk zover en ging ik de aanhanger leeghalen en opruimen.  


Maar je weet hoe dat gaat. Eérst moest er een plek gemaakt worden voor dat maaisel, dus éérst moest een deel van de moestuin leeg gemaakt. Nou, dus eerst dan maar óp naar de moestuin.


Deze voorste hoek ging ik leeg halen. Klimmende gewassen uit het gaas peuteren, gaas eraf, oprollen, en de palen loswrikken. Dan de planten plat trappen. Dan wat mest op dat deel en een rij kranten langs de randen.   




En dan kan het maaisel erop. Alles uit de aanhanger ging op dit deel van de tuin. Sommige gewassen zoals prei en boerenkool en zonnebloemen blijven gewoon staan. Daar leg je het maaisel dan gewoon omheen.


De vier gehoornde dames kwamen ook langs. Die zoeken altijd gezelligheid. En ze eten dan keurig netjes alle kruidenranden onder de omheining op. Dat is heel fijn want daar kunnen we niet bij met de maaier.  





Nou denk je dan. Klus geklaard. Nou kan de aanhanger van de auto af en weer netjes in de schuur, en de auto weer op z'n plek. Maar nee. Want de schuur stond nog vol. Allemaal zakken met zaden en gedroogde planten en emmers met zaadknoppen. 


De aanhanger kon er niet in.



Ik had echt geen zin meer om die schuur op te ruimen. Dus de klus kwam half af. Maar de aanhanger is leeg. Dat wel. 


En ook is weer een stuk moestuin winterklaar.









Ook vandaag kwam de klus die ik vanmiddag ging doen maar half af. Ik wilde een flink aantal manden en bakken oogst verwerken. Er stond inmiddels heel wat in de wachtrij. 


Ik begon maar met het maken van een pan courgettesoep. Daar ging zo'n duikboot van een courgette in en dat ruimt altijd flink op. Ook een halve selderijknol en wat uien ... 



En dat aten we als avondeten. Maar je weet wat het is met zo'n dikke soep ... je wordt er heel vol van. En heel sloom. Lui. Ik had twee kommen soep op dus dan weet je het wel ...


En toen had ik helemaal geen zin meer om al die andere groenten ook nog te verwerken vanavond. Al dat spoelen en hakken en snijden. Pffff.


Uiteindelijk heb ik alleen de bieten verwerkt. Er stond een emmer bieten al meer dan een week buiten. Die werden al zacht. Ik heb ze in koud water gespoeld toen waren ze weer stevig. Toen zijn ze  schoon geborsteld en in stukken gesneden.




 



Ook wat uien gingen erbij en dat is allemaal geraspt in de mixer. En toen in zakken van een pond, voor in de vriezer. Ik wil deze zakken gebruiken voor bieten-uien quiche. Leek me wel makkelijk. Zo kant en klaar uit de vriezer, als vulling in de quiche.


Wel is het zo dat ik enorme traanogen krijg van die uien. Geraspt nog wel. Man ik huilde gewoon tranen met tuiten boven de  zakken.


Dussss ..... zijn Brit en ik daarnet nog even het weiland rond geweest in het stikkedonker! Even uitblazen en de uienlucht kwijtraken. Kijk, we maakten ook nog een selfie! 





Herfst werkjes.

on zondag 22 september 2024




Ik zou nog de tomatenketchup laten zien. Komt ie.


Verdeel je tomaten in 'goeien' en 'niet meer zulke goeien' waar bijvoorbeeld een rotte plek aan zit of die zacht is. De 'goeien' bewaar je apart in een mand en gebruik je voor salades, op brood, in soepen en sausen. Je kunt zelf gekweekte en goed gerijpte tomaten soms tot wel zes weken bewaren.


En dan de 'minderen'. Dát zijn nou de jongens voor in de ketchup. Je snijdt de lelijke stukken eraf en de rest gaat in een grote pan.  





Er zijn veel verschillende recepten voor ketchup. Maar in alle recepten gaat suiker. Dat is nou eenmaal waarom ketchup zo lekker is. Omdat het zo zoet is.


Maar goed ik neem altijd minder suiker dan in de recepten staat. Op twee kilo tomaat nam ik een klein kopje suiker. En verder, peper, korianderpoeder, kaneel, een paar uien, een bosje peterselie en een bosje selderij. 


De tomaten met de verse kruiden en de uien in een bodempje azijn gaar laten stoven, dan de specerijen erbij, kopje suiker, en pureren. Zout naar smaak erbij. Niet teveel.


En dan de truuk ...





Een klein potje dubbel geconcentreerde tomatenpuree. Dat doe ik er zelf altijd bij want dan is het meteen mooi dieprood en ook wat dikker. Dan hoeft het niet zo lang in te koken.


Je kunt er ook wat kerrie bij doen. Als je van curry-ketchup houdt. 


Nou, dan gaat het in schone flesjes en ben je klaar. En heb je van je rotte tomaten een prachtig mooi product gemaakt. Het is heel belangrijk om de bovenrand van de fles goed schoon te maken. Dat geldt altijd voor inmaken, ook voor jam en wecken enzo. Daar bovenop mogen absoluut geen resten zitten.




 

En tot slot maakte ik zelf nog een fout .... 


... namelijk de flessen niet helemaal tot bovenin vullen. Ik was wat te snel of keek niet goed. Hoe meer lucht in een fles hoe minder goed je het kan bewaren. 




Maar goed Paul die werkt die paar flesjes ketchup in no time weg. Krijgen géén kans op bederven. 😄


Tom tom. We hadden ook weer een leuk project met Prachtlint. Zaterdag hadden we een zadenruilbeurs bij de bieb. Alle bloemzaden mee, wel dertig soorten, en daar op tafels aan het ruilen.











Nou ja ruilen, het was meer gewoon weggeven. Hoewel een paar mensen echt ook met zakken gewonnen bloemzaden aan kwamen. Eén meneer had een grote tas vol. Hij heeft beloofd ons ook in de toekomst aan zaden te helpen.


En zo kom je dan weer aan nieuwe ambassadeurs!






Harm Jan had de doos hierboven gemaakt. Prachtig georganiseerd. De zakjes zijn gewoon gevouwen koffiefilters maar het zag er zo netjes uit. Alles genummerd, met de namen van de zaden erboven.


Kijk zo leren wij ook nog es wat!


In de kas heb ik vandaag 90 procent van het tomatenblad weggesnoeid. Want met de koude nachten gaat het daar nu snel achteruit. Er hingen tussen al het blad nog heel wat groene tomaten te bungelen. En die rotten minder snel nu het blad weg is. 






Altijd in deze periode ben ik bang voor ineens nachtvorst, aan de grond. Omdat wij bij de sloot wonen is het bij ons soms veel kouder dan op andere plaatsen. Dan kan je niet op Buienradar rekenen. Vorige week hadden we een keer 's nachts bijna vorst. OEI de pompoenen, dacht ik, maar het ging nét goed.


Dus hebben Brit en ik vanmiddag de pompoenen geoogst en voorlopig even op stro gelegd. De onderkant, die modderig geworden is en niet zo mooi oranje, leg je omhoog. Zodat ook dat stuk schil in de zon goed sterk kan worden.  







En zo begonnen we met herfstplaatjes en eindigen ermee.

Politiek en (rotte) tomaten.

on dinsdag 17 september 2024



Zaterdag was het totale aantal pageviews .... 4949499. Grappig getal. En ook bijzonder, het gaat al naar de vijf miljoen. Toevallig hou ik erg van schrijven en het is dan fijn dat er dan ook mensen zijn die het leuk vinden om die schrijfsels te lezen. Vijf miljoen bijna .... poe hee.


Toen klikte ik nog een keertje en toen stond er ... 



... wat weer een heel gewoon en veel saaier getal is. 


Ook vandaag zat ik weer in de tomaten. Ik heb alle buitenplanten uit getrokken. De oogst ging in twee dozen, en die staan nu lekker in het zonnetje. Te wachten, en nog wat na te rijpen.


Zoals je ziet zitten er veel onrijpe en ook rotte exemplaren tussen. Maar als je zo'n rotte tomaat dan omdraait .... 







.... dan is die achterkant nog helemaal intact. Dus ik bewaar alles. De onrijpe zullen nog wel wat narijpen, en de rotte, daarvan snij ik de slechte stukken af en het goeie deel gaat in de ketchup. Dat recept en hoe dat gaat, dat komt later. 


Er was nu eerst nog veel ander werk te doen. Want ik wil de paardenbak dit najaar helemaal leeg maken. Alle tijdelijke tuintjes en óók de tomatenvakken gaan weg. Volgend jaar komt hier in de paardenbak iets heel anders. 


(Iets wat met de kleinkinderen te maken heeft .... rara wat zou dat zijn??)


Dus, opruimen geblazen! Dág tomaten buitenrek!




Het is nog lang niet klaar hoor. Elke dag een stukje. Verder is het ook elke dag oogsten en ik maak steeds zomer-pretpakketten. Want er komt bijvoorbeeld een bos wortelen mee uit de tuin en paprika's en venkel en bloemkool, en dan maak ik daar een mix van. 


Deels eten we dat meteen op en deels gaat het in de vriezer, voor de wintermaanden. Het is elke dag  een andere mix. 






Hee en kijk daar heb je onze cursusleider. Ik heb zijn hoofd dit keer niet afgeplakt want hij maakt zelf ook steeds foto's van de groep. Wel met permissie, maar toch.


Maar goed het gaat niet over de cursusleider, maar ik wou je even de achtergrond laten zien. Want daarop zie je het scherm, en als je goed inzoomt dan kun je daarop leuke postcasts, apps en websites vinden waar je goeie en actuele commentaren kunt horen over wat er zoal omgaat in de politiek.


 



En dat is nogal wat! Man wat een bende is het soms. Regeren is normaliter .. vooruitzien .. maar nu lijkt het wel paniekvoetbal. Waar zijn de wijze verstandige mannen en vrouwen gebleven? Die verder kijken dan alleen hun eigen termijn?


Maar goed. Geen politiek hoor. Alleen hieronder nog even wat info voor degene die het interesseert. Gisteravond ging het over de gemeentelijke politiek. En hoe je daarbinnen als inwoner invloed kunt uitoefenen. Dat was voor mij heel interessant. Haha ik heb heel wat tips genoteerd!


Nou, hieronder dan het politieke krachtenveld op gemeentelijk niveau. 



En dan hopla, gauw weer naar buiten hoor. Wéér naar de tomaten!


Haha ja ik kan het niet helpen dat liep gewoon zo. Ook is het zo dat ik al drie keer een vraag in de email heb gekregen of ik de tomaten in de kas écht de hele zomer géén water geef. En of ze dan niet verdorren. 


Nee, ze verdorren niet. Niet helemaal tenminste. De kastomaten krijgen met mate water, zolang ze klein zijn. Maar zodra er vruchten aan komen krijgen ze geen drup meer ook al is er een hittegolf. De tomaten hebben dan allang wortels, tot aan het grondwater. Die redden het best. Het zijn subtropische planten he?





Het is wel zo dat sommige planten die aan de zuidzijde staan aan de onderkant wat verdord zijn. Kijk maar hieronder.


Maar op het volgende plaatje zie je diezelfde plant, aan de bovenzijde. Hij groeit nog steeds fantastisch door en heeft nog veel vruchten. En de kans dat de planten besmet worden door bijvoorbeeld fytoftora is praktisch nihil, als er geen water op de planten komt. 






Alleen de twee komkommerplanten in de kas krijgen wél water, een paar keer per week een flinke plens. Zodra ze dat gehad hebben zijn de volgende dag de komkommers weer flink gegroeid. 


Met de goeie aanpak en een beetje geluk blijven de planten produceren tot de eerste nachtvorst! 




De nachten zijn inmiddels al een flink stuk koeler. Dus heb ik de dozen tomaten en bakken met mais  toch maar binnen gezet. De kachel is nog niet aan, maar de vloerverwarming in de badkamer al wel. 


Dussss.. 



Zaden oogsten van Mariadistel. Da moet je echt héél voorzichtig doen ... die plant is één en al stekels. Ook de zaadknoppen, hartstikke scherpe punten zitten eraan.


De zaden gaan in een bakje en de rest van de zaadknoppen maal ik fijn, voor thee. Smaakt nergens naar maar Mariadistel is heel goed voor de lever. 







En tot slot .... zijn vandaag de laatste druiven geoogst. Het was niet veel want de kippen hebben erin gezeten. Samen met wat restjes framboos en braam heb ik het sap eruit geperst.


Dat moet wijn worden.

 





 

Maar zover is het nog niet. Het staat nu uit te lekken. Wordt vervolgd.