'Pensgericht voeren' en ander koe comfort...

Daarover gingen onze veeteeltlessen, deze dagen op de Warmonderhof.

Simpel gezegd, WAT geef je de koe aan voer (dat heet 'rantsoen' in boerenvaktaal), zodat ze SUPERmest produceert, en ook superfit blijft natuurlijk. Overigens... in de gangbare veeteelt lijdt 54% van de koeien aan leververvetting... niet zo best.

Na heel veel technische details, kregen we tenslotte een mooi fimpje te zien van de geboorte van een kalfje. Jan Douwe Kroeske was de presentator, en hij mocht het kalfje eruit trekken....

Hij (Jan Douwe) was zo wit als een doek.
(jammer genoeg - dat filmpje heb ik niet)

Tijdens de kunstlessen van Wiebe scheen zowaar de zon! Dus konden we met klei of hout of papier lekker naar buiten.

klasgenootjes

Vandaag (vrijdag) hadden we Groenteteelt van Bart. De vraag was: HOE stel je een optimaal groentepakket samen. Wat gaat erin, in welk seizoen, hoeveel vierkante meter kost het? Hoe maak je dat pakket leuk, gevarieerd, en hoe hou je de kosten in de hand. Leuk onderwerp, want velen van ons spelen met het idee om een kleine tuinderij op te zetten. 

Zo'n leuke lokale stadstuin bijvoorbeeld, waar gezinnen uit de buurt een groentepakket kunnen kopen. Of zelf kunnen komen oogsten.

En de vrijdag eindigde met Economie.

Toch wel te merken dat Nijenrode al heeeel wat jaartjes achter me ligt... en boekhouden was daar ook al niet mijn sterkste vak! Oke, eerlijk zijn, daar bakte ik toen niks van. Dat werken met die balansen. En hier kwamen ze dus weer voorbij! 

Maar ja, in een tuinderij moet je ook je financiële zaken op orde hebben. Dus ik ga in de herkansing! :)

Hoop informatie weer allemaal! Maar wel heel to the point! En............. je krijgt nog leuke tips! Mijn naamgenootje Klarien had een goeie voor me. Ik vertelde haar dat ik bang was voor een slakkeninvasie op mijn tuin. Want ik gebruik veel mulch. En ook omdat ik natuurlijk een Luilekkerland aan het creëren ben voor alle slakken in de wijde omgeving. Die komen straks in massa's naar mijn tuin natuurlijk. SLUG HEAVEN...

.

'Leg een vijver aan', zei ze, 'met kikkers.'

Eureka!! Ik heb toch al die olifanten-graf-kuil gegraven! Dus dat wordt een vijver!

Ingezakt

Dat potje pindakaas.. dat ik een paar weken geleden van Remy kreeg.. daar zat dus geen pindakaas in.

Er zat een starter in voor zuurdesembrood.

Zuurdesembrood is een wonderlijk iets. Van alleen maar meel, water en zout, en een stuk of miljard bacteriën, kun je een mooi gerezen brood bakken.

Die bacteriën zijn gewoon in je huis aanwezig! En ook in het deeg zelf. Je moet ze alleen activeren met een potje met daarin gelijke delen meel en water. Dat laat je dan onafgedekt staan (er mag een katoenen doekje over tegen de fruitvliegjes). Je roert er af en toe es in. Doet er om de dag extra meel en water bij. En dan, na een week ongeveer, gaat het schuimen en bobbelen. En dan heb je je zuurdesem!

Maar het is ook heel handig als je van iemand wat starter kunt krijgen. Dat scheelt tijd, en dan heb je de bacteriën dus al kant en klaar in een potje! Zo kreeg ik dit van Remy, inclusief zijn recept. Want hij deed het toch weer anders dan ik.

Om te beginnen gaat de starter in een kom. Daar gaat dan 500 gram volkoren meel en 500 ml water bij.

Goed roeren, tot je een soort beslag hebt. Nu laat je dit afgedekt staan op een warme plek in je huis. Laat het een uur of 8 staan (of een nacht) totdat het schuimt.

Nu neem je van dit beslag een klein deel, dat je bewaart voor een volgend brood. 

Daarna kun je lekker experimenteren. Er moet nog een deel meel bij, totdat het beslag een stevig deeg wordt. Totaal ongeveer 300 gram. Je kunt weer volkorenmeel nemen, maar ook bloem, of maismeel, en noten en zaden kunnen er ook door. En een eetlepel zout. Ik nam vandaag een combi van bloem, maismeel, havervlokken en lijnzaad.

Geraspte appel schijnt ook lekker te zijn, met wat kaneel....

Nu kneed je de hele boel door elkaar. Lekker kletsen op het aanrecht. Goed de lucht eruit slaan, en het deeg dan als een broodvorm in een ingevet broodblik leggen. Weer rusten, met een natte lap erover. Weer wachten, totdat je deeg verdubbeld is in volume.

En dan mag het in een hete oven, 220*, in een 40 minuten gaar bakken. Na een kwartiertje de oven wat lager zetten. 

Tja - en nu.... wou ik een foto laten zien van mijn Prachtig Gerezen Geurend Vers Brood.. 

maar helaas.... het brood van vandaag is INGEZAKT! Nog wel te eten, maar niet zoals het hoort. Ik was teveel tegelijk aan het doen, had de oventemperatuur niet goed ingesteld... STOM! 

naja..

Eind van de middag nog even de hei over, er was net een straal zon hier (na een hele dag miezeren)...  

mist rolling in....

In een groen groen groen groen knolle knolleland

 Met Jan Rap en z'n maten (de konijnen op mijn tuin) gaat het goed! Ze laten zich regelmatig zien, bij voorkeur als ik nét het fototoestel heb weggelegd!

Elke dag lopen ze tegen de schemering volgens een vrij vast patroon dwars door de bedden heen. Er zijn er 2 of 3 vaste konijnen. En dat is nu nog heel schattig, want ze eten nog niks van de tuin. Hooguit een enkele knoflookspriet. Maar die groeit wel weer aan.

Maar.... stel je voor dat het hier straks vol staat met worteltjes, preitjes, lekkere malse slakroppen, venkelknollen..... dan zijn we niet meer zo blij met Jan Rap (en met alle kleine Rappertjes die er dan ook bij zijn gekomen). Dan moet hij echt weg!

Vandaar deze bestelling onlangs op internet:

en dit zit erin:

Een konijnennet!!

Het is een mooi stevig nylon net. Er zitten paaltjes in die je in de grond duwt. Ook zitten er wat haringen bij om het net aan de grond te ankeren. Je kunt het onder stroom zetten... maar dat doen we maar niet. 

Het is de bedoeling dat het net aan 3 kanten om de bedden heen komt. En dat het dan aan EEN achterzijde aansluit op het grote hek. Dat hek dat we vorige week hebben gerepareerd. Het net is 50 meter lang, dus in theorie zou dat moeten kunnen.

We starten bij de gele krukjes. Hier blijft dus een stuk open, waar we later een doorgang gaan maken. Het net wordt om de tuin heen uitgerold. Op de hoeken slaan we paaltjes in de grond als extra versteviging.

Hierboven hebben we een kleine geul gemaakt in de wal, daar gaat het net doorheen. Het wordt achter aan het hek vastgemaakt.

Ja en dan iets verzinnen voor de andere kant, waar de doorgang komt. Je moet natuurlijk wel met de kruiwagen op de bedden kunnen komen. 

Er is nog dat stuk groen gaas wat we vorige week over hadden (niks verspillen). Daar halen we een stuk af, vouwen het weer in de lengte dubbel. Dit stuk komt aan het begin, van het pad tot het achterhek. Is het nog te volgen?? :)

Het stuk dubbel gaas wordt opgehangen aan 3 paaltjes, die we hier op een rijtje in de grond hebben gezet. Nu kan het niet naar beneden zakken. Het is nogal zwaar gaas namelijk...

Zo. En nu blijft er een opening over tussen het net en het gaas. Hier moet een afsluiting komen. Dat maken we van een hele zware plank (bijna niet te tillen... maar ja die lag hier nou eenmaal). Paar paaltjes als steun... et voila!

hek open..

... en dicht!

Oja... en de tarwe... dat is dus niks geworden! :(

Dus daar gaan we spinazie zaaien. Mooi in het tunneltje, en gewoon bovenop de tarwe. Want wat moet je anders? De tarwe er weer uit peuteren?

Dan komt van t voorjaar de tarwe waarschijnlijk door de spinazie heen groeien. Nou ja, zien we dan wel weer!

Afstanden: rijen op 20 cm en zaadjes zo'n 2 cm uit elkaar. Nou ja... zo ongeveer...

Zou wel leuk zijn... verse spinazie in februari ofzo!!

Niks verspillen (1): De Bokashi emmer !!

Japan is een dichtbevolkt land. Zouden ze daarom meester zijn in recyclen? Ze moeten wel!

Organische stoffen worden al eeuwenlang ge-recycled. Geen rijstkorrel gooien ze weg! Alles gaat weer de kringloop in, terug op de tuin. Japanners staan (en stonden vooral) er om bekend dat ze enorme opbrengsten van hun kleine tuintjes halen. Ja daar kunnen wij wel wat van leren, van die Japanners...

Gelukkig hebben we in ons land al een tijdje de Bokashi emmer op de markt. 'Bokashi' is Japans voor 'organisch materiaal fermenteren'. En fermenteren is een soort verzuren. Daardoor gaan je restjes voedsel mooi gelijkmatig verteren, en niet rotten of schimmelen, of stinken.

hier staan onze emmers,  niet veel ruimte nodig

Eigenlijk is fermenteren nog beter dan composteren (groenteresten op de composthoop gooien), omdat bij composteren meer methaangas en CO2 vrijkomt.

Wij gebruiken de emmers al een aantal jaren. ALLES doen we er in. Ook de gekookte restjes van de borden. Maar het merendeel zijn schillen en rauw spul. Onze groene container wordt eigenlijk niet gebruikt.

Toevallig was vandaag de tweede Bokashi vol. Dat is de bovenste. Ik zal laten zien hoe dat werkt met die emmers. De onderste emmer is de oudste, die moet nu geleegd. Maar eerst de bovenste 'bepoederen'.

tweede emmer vol

Elke dag, als je afval in de emmer doet, strooi je hier een klein beetje fermentatie poeder overheen. Dit brengt de verzuring op gang. Wij doen 2x daags afval in de emmer, maar ik doe er maar 1x daags poeder bij. Ook als de bak vol is, eindig je met een laagje poeder.

fermentatiepoeder erbij (dat krijg je bij de emmers en kun je los bestellen)

dun laagje eroverheen, nu deze emmer afsluiten en onderop plaatsen

Je kunt dagelijks, of om de paar dagen, met het kraantje het lekvocht aftappen. Dit ruikt een beetje naar zuurkool. Dit sapje is SUPERFOOD voor je planten. Wel goed verdunnen, 1 op 100 ongeveer. Ik gebruik het in de winter voor de kamerplanten, en om de composthoop te begieten. 's Zomers gaat het uiteraard als voeding op de gewassen.

dit is zo krachtig, dat je ook je gootsteen er mee kunt ontstoppen

Een klein beetje van dit sap gaat in de kleine gieter, voor binnen. De rest in de grote. Verdunnen met regenwater.

De oudste emmer is nu afgetapt, de inhoud gaat op de composthoop. Dan even door vorken, zodat de 'klont' over het hele oppervlak verspreid wordt. Je kunt zien dat deze resten qua uiterlijk nog weinig zijn veranderd. Toch is het nu gefermenteerd. Je ruikt het wel... (beetje zuur)

los vorken

Nu moest ook net het konijnenhok worden verschoond, dus dit stro met keutels gaat er ook nog over. Dat hoeft niet, je kunt de inhoud van de Bokashi er gewoon bovenop laten liggen. Maar als je de zurige lucht vies vindt, doe er wat stro, kranten, of een dikke laag oud blad of snoeiafval ofzo over. 

wij leveren ook weer onze bijdrage!

afgedekt!

Dan tot slot: een eigen vinding. Ik doe een gieter met verdund sap over de compost. GEEN garantie dat dit je compost verbetert, maar het leek mij wel handig. Een soort fermentatie starter voor de composthoop. En ik kan dat sap verder in de winter toch niet gebruiken.

Mocht je dit ook gaan doen... wel eigen risico! ;)

Ja en dan ook even de plantjes binnen wat geven. Pokon erop hoeft niet meer.

Tot zover de Bokashi's. Ik hoop dat de emmers steeds meer gebruikt gaan worden, want het is een goeie manier om je bodem gezond te maken. EN natuurlijk weer minder te verspillen. Ze zijn niet goedkoop. Maar ze gaan je hele leven mee. Dus dan valt het mee. Rond de 60 euro voor 2 emmers met een paar zakken poeder. ZAT verkoopadressen te vinden op Google. 

(Nee ik heb geen aandelen in Bokashi's! :D)

(.....wel in Moedertje Aarde!! )

Drukke dagen

Drukke dagen... niet alleen op de tuin... Hier thuis kregen we zonnepanelen. Geweldig! Nu loopt onze energiemeter de andere kant op overdag! De buren hebben mooie foto's gemaakt, waarop goed te zien is hoe de panelen aan het dak worden vastgemaakt. Ik zal ze binnenkort nog plaatsen. Zelf heb ik in de drukte vergeten om foto's te maken...

nou ja, eentje van de bus van de installateur

zuid dak

Op het oost dak zitten er ook nog 8, in totaal dus 18 panelen. Dit is genoeg om ons stroomverbruik af te dekken. Gebaseerd op het gemiddelde weer in onze regio. Elke keer als de zon schijnt ga ik gauw kijken en ja hoor, de teller loopt terug!

Uiteraard hebben we ook nog geklust op de tuin. Ik wou eigenlijk spinazie gaan zaaien.. maar dat kwam er niet van. Want deze knaap lag er nog:

.... dus ik dacht, die sleep ik naar voren, en zaag hem in stukken. Maar hij was te zwaar om te verslepen. Dus ik moest hem ter plekke in delen zagen. Ja en dat duurde veel langer dan ik dacht. Na een half uur pas een blok of 5 gezaagd.

zwe-ten!

Het mooie van zagen is wel, dat je het afwisselend rechts en links kunt doen. Omdat de zaag toch in een vast spoor loopt. Dus als de rechterarm moe is, ga je naar links. of met beide handen.

Gelukkig kwam Paul!! Hij mocht het afmaken, en de boel kloven.

Ondertussen maakte ik het linkerdeel van het pad af, dat wat langs de bessenbedden loopt. Beetje hetzelfde werk als het achterpad eerder deze week.

Dit stuk van het pad ook af! Nou, dat waren een paar mooie fysieke klussen vandaag. Maar goed dat er een goeie bodem onderzat!

ontbijt vanochtend, havermoutkom zat tot de rand vol!