Ik kijk niet om want dan val ik om!

on donderdag 19 november 2020








Overbuurvrouw was de zolder aan het opruimen. Er kwam van alles tevoorschijn. Spullen van lang geleden. En dat moet nu worden opgeruimd.


'Heb jij misschien belang bij wat zakken wol?' vroeg ze mij. 

'Wat voor wol?'

'Oh het is wol die mijn moeder vroeger gesponnen heeft, op het spinnenwiel, van onze eigen schapen. Die wol werd dan naar de wever in Meppel gebracht en die weefde daar stof van, voor onze zondagse rokken, ' vertelde ze.


'Maar dit zijn nog wat zakken, met strengen wol die nooit meer geweven zijn. En die liggen daar al jaren. Ik doe er niks mee. Wil jij ze?'





Of ik dat wil? Jazeker! Graag! 


Al was het maar .... omdat ik dan meteen in gedachten een jonge moeder voor me zie, op een boerderijtje, ergens in het veld bij Staphorst, in de mooie Staphorster kleding, en die daar dagen en dagen en wekenlang misschien wel, achter zo'n spinnenwiel zit te spinnen. Voor haar zondagse rokken, en voor de rokken van haar dochters. 


Nee, dat moet niet verloren gaan. Ik wilde ze héél graag hebben! En nu staan er twee zakken met strengen zelfgesponnen wol hier, bij mij op zolder. Wat we ermee gaan doen? Och, dat wijst zich vanzelf wel, is de ervaring.





Eén van die zakken, die je hierboven ziet, die zwarte, is nog een echte Staphorster 'buul'. Dat was een soort van tas waarmee de vrouwen toen de boodschappen deden. Een grote stoffen zak was het, waar je alles mooi in kwijt kon. Iedereen had toen zo'n tas. Ik vroeg buurvrouw of je dan niet soms per ongeluk met de buul van een ander thuis kwam. 


'Nou we keken er dan even in.' zei ze. En dan zag je dus aan de boodschappen wel welke buul van jou was. Haha. Handig. Ze zijn erg groot, die buulen. Wel zo groot als een kussensloop. Daar kon je al je marktinkopen makkelijk in bewaren.😊


En gisteren was ik even in Rouveen bij de ouders van Ankie, en ik had zo'n streng wol meegenomen. Want ik wilde Ankie's moeder vragen of ik daar nou echt mee kon breien. Weven, dat ga ik natuurlijk niet doen, maar breien misschien wel. Een leuke col ofzo ....


'Ik weet niet of het sterk genoeg is,' zei ze. 'Misschien moet je met twee of drie draden tegelijk breien, dan kan het wel. En éérst die strengen oprollen tot bollen natuurlijk.'


(hoe dat moet weet ik ook nog niet precies maar daarvoor hebben we het www gelukkig)


En ook ging ze meteen een van haar zondagse rokken halen om te laten zien. Die was ook nog echt door diezelfde wever in Meppel geweven, en toen geverfd. Zwart met blauw. Ze vertelde hoe zo'n gedoe dat was als je als moeder veel dochters had, om ze allemaal in de wollen rokken te krijgen. Eerst die schapenwol schoonkrijgen, dan spinnen, dan laten weven, dan een rok ervan maken. 


Pfffff ... daar heeft onze generatie écht de puf niet meer voor. En de kennis ook niet meer. Wij bestellen alles gewoon. 😊


 




Ja dat was leuk. Die wol. 


Hopelijk komt binnenkort een van de kinderen thuis, dan kan die zo'n streng ophouden en kan ik hem hopelijk netjes oprollen tot een bol.



🍀🍀🍀🍀🍀


En op de tuin was ik aan het stekken maken. Daar is het nu de geschikte tijd voor. Het is nog niet zo koud dus de wortels kunnen zich nog ontwikkelen. Dus, bessenstekken, en vlier en krentenboompjes en meidoorn en wat al niet. Allemaal voor in de nieuwe wildernis.







Ook ben ik maar eens begonnen met eikels pellen. Maar wat ik niet wist, was dat je ze zo vers mogelijk moet pellen. Heel veel van de verzamelde eikels liggen al een tijdje en zijn van binnen zwart geworden. Ze zijn dus niet zo lang te bewaren.


Nou dat weten we dan ook weer. Ik heb een klein bakje eikels gepeld, het zijn net een soort hele dikke pinda's. Nu moeten ze nog twee weken gespoeld worden, om de bittere tanine eruit te krijgen. En daarna zie je het wel weer, hoe het verder gaat.


De eerste spoeling zie je hieronder. Het water is na één nacht helemaal bruin.







Het allerlaatste stuk moestuin is aan de beurt om te worden geruimd. De maisstengels die daar nog staan gaan naar de koeien, en dan moet het worden afgedekt.


Tussen de mais liggen nog kleine onrijpe pompoentjes. Die sla ik stuk en voer ze op aan Bonnie. Bonnie wordt zo langzamerhand hand-tam .... zo lief. Ik mag haar nu aaien in haar hals. Maar alleen als ik haar wat lekkers voer dus.









Ook de amaranth staat hier nog. Hij bloeit nog mooi, en er zitten veel vogels bij de zaadjes. Maar toch moet hij weg want ik wil dit stuk ook afdekken. Ik heb de amaranth bloemen op het vak ernaast gelegd. Dan kunnen de vogels er nog van eten.


En de kippen. Wat natuurlijk ook gewoon vogels zijn.






En toen fietste Editha het erf op met drie wiebelende emmers aan de fiets. Ze kwam wat mest scheppen. 


'Hoe zal ik dat doen?' vroeg ze. 'Nu al meteen de mest op mijn moestuin of wachten tot het voorjaar?'


Ik heb toen de volgende tip gegeven. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat dat DE methode is, maar het is EEN methode. 


Meng de mest met wat compost (dood plantmateriaal). En strooi hiervan een klein beetje nu al over je tuin. En laat de rest liggen, af en toe eens keren. En die rest, die strooi je dan in februari over je tuin. Vóór het zaaien en poten.


Zelf ben ik namelijk geen groot voorstander van in één keer een dikke plens mest over je tuin. Ik denk dat het bodemleven dat niet goed kan verwerken. Beter wat vaker, en dan steeds kleine beetjes.


Nou, de loodzware emmers gingen weer in de fietstassen en op het rekje voor, en daar gaat ze ... wiebelend en al .....  ik riep nog .... kijk even om voor de foto!! Maar Editha riep, NEE ik kijk niet om want dan val ik om!! 





Haha en je zal maar omvallen met drie emmers poep!!





 

8 reacties:

Anoniem zei

Dat bruineeikeltjeswater had je kunnen gebruiken om wat van die wol te laten verven.
Leuk dat je zoveel wol hebt gekregen.

Lies zei

Nostalgische rijkdom, Clarien.
Bonnie, een lief tafereeltje.
Editha, ook een leuk tafereel!
Lie(f)s.

Anoniem zei

Die strengen kan je over de rugleuning van een eetkamerstoel hangen.
Zo deden wij dat vroeger.
Wat een mooie kop heeft Bella.
Overigens kan je ook nog Paul inhuren om zijn handen op te houden bij
het wol opwinden.
Groeten
Loes

Anoniem zei

PS: Bella moet Bonnie zijn.
Loes

Marc Dufraing zei

Mijn vrouw spint zelf ook wol - maar dan van alpaca's (minder poep en stro enz erin) - als ze dan twee 'spoelen' vol heeft met één draad - is steeds in één richting gesponnen - 'twijnt'(ook met het spinnewiel) ze deze twee samen in een andere richting en heeft ze een voldoende sterke draad om mee te breien. Deze draad zit dan ook op een spoel en wordt dan een streng door deze op een opzetstuk van het spinnewiel te draaien.
Om van die strengen dan bolletjes te maken heeft ze weer twee andere apparaten die ze handmatig bedient. Nu zitten we nog steeds in FR waar ze die apparaten niet heeft en moet ik opzitten om bolletjes te maken.
Maar op het www zul je deze uitleg wel met meer beeld kunnen vinden denk ik

Anoniem zei

Leuk zo'n zak met wol, nu nog twijnen en breien maar! Heerlijk warm er gaat niks boven wol. Dat heb ik vaak gedaan een streng over de keukenstoel en dan een bol rollen. Je kunt het ook om de horens van Bella hangen(lol) Komt me opeens een tekeningetje van vroeger uit "de Boerderij" in gedachten.. ook een koetje met streng wol om de horens.

Anoniem zei

prachtige wol! doet me denken aan de mooie gordijnen van je moeder die je laatst liet zien.

Willem zei

Het corvee uit mijn kindertijd; de streng wol ophouden terwijl mijn moeder er een gemakkelijker te hanteren bolletje van maakte. Waarschijnlijk duurde het maar korte tijd, maar in mijn herinnering eindeloos lang, want het gebeurde altijd als je buiten aan het spelen was en je even binnen kwam om bijvoorbeeld een boterham te vragen. Kortom het was een onaangename en vooral een niet geplande onderbreking in je spelen. Mijn spelen is leren en mijn leren is spelen, was op dergelijke momenten niet aan mijn moeder besteed. Zij zag het vooral als een tweeledige oefening, waarin plicht en recht een hoofdrol speelden en een mooi bijeffect was dat zij sneller klaar was met het ook door haar niet echt gewaardeerde corvee. Zij had een behoorlijke hekel aan breien en een breimachine kwam al bij ons thuis toen ik nog niet naar de lagere school ging. Een Knittax als ik me goed herinner

Wat mij opviel toen ik, geboren en opgegroeid op het Midden-Drentse zandplateau, en terecht kwam in een gebied waarin de rivierklei domineert, was dat ik vanuit mijn jeugd niet beter wist dan dat het land pas geploegd (en bemest) werd in het voorjaar, als de vorst uit de grond was. De boeren in het rivierengebied ploegden allemaal voor de winter hun hun akkers en bewerkten die verder in het voorjaar, net zoals ik van huis uit gewend was. Wat ze beiden gemeen hebben is dat er voor de winter niet bemest werd ivm uitspoeln door de winterse neerslag. Mogelijk dat mulchen, in welke vorm ook maar, de uitspoeling vermindert en misschien zijn de inzichten ook veranderd.