Het is dood- en doodsimpel. Ik heb het al meerdere malen gepost hier en zal het nog vaak doen, omdat het zo'n unieke, goedkope, gezonde en duurzame manier is om smaak te geven aan ál je eten.
Het scheelt zoveel pakjes en zakjes met smaakversterkers, deze verse bouillon!
Om te beginnen, neem een kilo sterk smakende groentes. Bijvoorbeeld één deel prei, één deel ui, één deel peen, één deel kool (ik nam de laatste meiraapjes), en één deel selderijknol. Voeg zo je wilt een of twee knoflookbollen toe. Nu heb je al een geweldige basis.
Dat maak je allemaal schoon, en maal het fijn in de keukenmachine. Vervolgens neem je al je favoriete gedroogde keukenkruiden, van alles een flinke eetlepel, of naar smaak (beetje gokken!) en maal dat ook fijn, bijvoorbeeld in een koffiemalertje. Voeg toe aan de groenten.
Laat de machine draaien en voeg het zout toe. Ik nam voor 1200 gram groenten dit keer 1000 gram zout. Dus iets minder zout dan groenten.
Waarom zoveel zout? Het is wel bouillon he? Een bouillonblokje bestaat ook voornamelijk uit zout. Zout is nou eenmaal de allerbeste smaakmaker. Verder heb je het zout ook nodig om de mix lang te kunnen bewaren.
Minder zout kan je gerust proberen, maar hoe lang het dan houdbaar is kan ik niet zeggen. En misschien gaat het fermenteren. Wat op zich niet zo erg is overigens. Dat kan je nog steeds eten.
Nou, zout erbij, prrrrrrrt ...... en klaar. Je hebt nu ruim twee kilo van een smaakmaker die z'n weerga niet kent! En vers ook nog!
Even testen?
Half theelepeltje in een glas kokend water, en klaar ...... is je opkikker! 😊😋
Schep de bouillon in schone potten, en je kunt het minstens een half jaar in de koelkast bewaren. Waarschijnlijk langer. Als je twijfelt, over bacteriën enzo, doe dan een deel eerst in de vriezer.
Bij mij gaat het overal doorheen. Ik gebruik niks anders. Zelfs door brooddeeg dus. Maar ook door kruidenboter, soep en saus en pasta's en rijst, over popcorn, en alles wat een beetje zout nodig heeft.
Je hebt nu zout-plus!
Haha en daar heb je weer zo'n theedoek, onder mijn lunch.
Ditmaal géén kringloop exemplaar, maar we kregen hem kado van Linda, en er zit een verhaal bij. De stof is gemaakt in India, op ambachtelijke wijze, en het is een fairtrade produkt. Door de verkoop van deze artikelen hebben de werknemers en hun families een fair inkomen.
Klikklik.
Tijdens de soep zat ik mijn 'vakbladen' door te lezen. Onder anderen het blad 'Boerderij' dat ik steeds van overbuurman krijg. Het is een doorgeefblad, dus ik heb één week de tijd om het te lezen.
In mijn geval heel goed, anders komen die dingen op de stapel 'nog lezen' oftewel de stapel 'nooit'.
En nu wordt het een beetje technisch. Dusse .. scrollen mag. 😊 Ben niet beledigd.
Ik ben me hard aan het verdiepen in veevoer. Hoe kun je op kleine veldjes van 100 m2 genoeg kilo's groenten en granen telen om twee koeien in leven te houden in de winter? En dertig kippen. Nou? Er is niks over te vinden. Over kleinschalig zelf je vee voeren.
Dus ik lees zo'n blad, waar adviezen in staan over bijvoorbeeld voedermais telen, en vertaal dat dan naar mijn kleine akkertjes en kleine veestapeltje.
Wat mij opvalt?
Dat het in alle vakbladen, ook de niet-biologische, steeds meer gaat over natuurlijk en duurzaam boeren. Omdat daar toch wel veel voordelen aan zitten! Zoals, een gezonde bodem, die met veel compost is verrijkt, kan bijvoorbeeld veel beter tegen droogte. Houdt meer vocht vast. En bij nat weer laat die bodem juist beter vocht door. Winwin.
(Haha wisten wij allang natuurlijk.)
Er zijn nog meer goeie ontwikkelingen. Koeien komen steeds vaker buiten.
Nou. Ik wist lang niet alles hoor. Ik leer er veel van, wat we ook echt allemaal kunnen toepassen dit jaar.
Wat die droogte betreft, en je daar als boer goed op voorbereiden ..... tja je zou het niet zeggen als je de stuw in de Beentjesgraven ziet.
Die dondert vele vele kubieke meters aan water over de rand, elke seconde. Wát een water! En dat gaat zo al de hele winter door.
Maar toch is het nog steeds veel te droog in de bodem. We moeten echt zuinig zijn op dat kostbare water.
Wel heel mooi om te zien dat er op alle fronten hard over wordt nagedacht! 💧💧💧
9 reacties:
Ik schrok wel even van de enorme hoeveelheid zout die je door de bouillon doet. Dat is zo ongeveer de hoeveelheid die wij beiden, eega en ik, in een jaar bij het koken gebruiken. En een deel van die kilo gebruiken ik ook nog eens om groenten 'schoon' te maken. Boontjes bijvoorbeeld; wat zout over de rauwe boontjes strooien, even husselen in een vergiet. Afspoelen en dan pas de pan in.
Wat ik me afvraag is of jouw bouillon ook diepgevroren kan worden, of verliest het dan smaak of structuur. Diepvriezen is wel erg gemakkelijk, maar ook weer geen haarlemmerolie. Dus niet voor alles een goede oplossing. Als je een ijsblokjesvorm gebruikt kun je de blokjes in een grote diepvriesdoos opbergen en er naar behoefte van nemen. Ik geef meteen toe dat zout een smaakversterker is, maar het wordt een smaakbepaler als je teveel gebruikt en wij hebben in de loop van de jaren ons zoutgebruik enorm kunnen verlagen. Via andere levensmiddelen krijg je ongewild al zoveel zout binnen dat je in theorie zoutloos zou kunnen koken, maar eerlijk is eerlijk; geen smeriger eten dan 100% zoutloos.
De Boerderij, dat blad ken ik al zolang ik bewuste herinneringen heb. Mijn vader las het al. In mijn herinnering was het een krant op tabloidformaat en niet zo magazine-achtig als op de foto te zien is.
Ook leuk dat ze weer tot het besef komen dat een humeuze bodem heel veel voordelen heeft boven de steriele grond die vanaf de jaren '70 gepropageerd werd. Ik kan me nog herinneren dat je jaren achtereen op precies dezelfde akker aardappelen kon verbouwen, mits in het najaar de grond maar ontsmet werd. Er zat na de ontsmetting geen greintje leven meer in de grond, maar met de juiste balans aan meststoffen en mineralen groeide alles wel. Er werd in die tijd sowieso veel gespoten met vaak kwikhoudende middelen en je kon spuiten tegen de gekste dingen, ook binnenshuis. Een oom van me vatte die gekkigheid eens als volgt samen "Als je tegen de spreeuwen wilt spuiten, dan doen ze dat voor je".
De gedachte dat een plant uitsluitend leeft op voedingsstoffen is op een gegeven moment ook overgeslagen naar de huiskamerplanten. Het werd als `gemakkelijk en onderhoudsarm aangeprezen. Als kamerplantenliefhebber heb ik ook een paar jaar alles overgezet op hydrocultuur, maar ben er op den duur ook weer van afgestapt. Je had er net zoveel werk aan en gemakkelijke was het ook niet. Dat proces werd versneld toen ik beroepshalve met die ge-expandeerde kleikorrels te maken kreeg als grove toeslag in lichtbeton. Als ik nu in een bloemenzaak ben zie ik het ook nooit meer, dus het systeem zal wel een stille consumentendood gestorven zijn. In de beroepsteelt wordt het kennelijk nog wel op grote schaal toegepast, met name de glastuinbouw. Alleen gebruiken die geen ge-expandeerde kleikorrels, maar steenwolsubstraat.
Wat jij doet met de bouillon doe ik ook, alleen.....
Ik droog het daarna in de oven. Gewoon op 80 graden een uurtje of 6.een paar keer omscheppen en dan in de vijzel want je krijgt klontjes. Daarna doe ik het in een schone en droge pot en kan ik het heel lang bewaren zonder het koud te hoeven zetten. Ik gebruik het ook overal voor. Pasta koken, soep koken even een schepje in kokend water als ik me flauw voel met een tomaatje er in. Zo lekker!
Bedankt voor het goede bouillon recept! Ik zou ook een stuk minder zout gebruiken plus ook wat bleekselderij, venkelzaad, rood pepertje erbij, dat geeft extra pit. Een goed idee van Willem om het mengsel in porties in te vriezen (ijsblokjeshouder). Wanneer wordt het nieuwe kalfje geboren en blijft het huidige kalfje dan ook bij de moeder? Om de beurt bij moeder drinken?
Idem dito, Marie, veeeel groenten, mixen, beetje zout allerlei kruiden, de pasta open strijken op de ovenplaat, of de droogoven.Als alles droog is nog even fijner mixen en je hebt super geurend bouillonpoeder.Mijn man is hartleider wij eten dus ook minder zout
Het grappige is Willem, dat het misschien lijkt alsof we veel zout gebruiken, maar doordat ik zeker 80 % van ons eten zelf maak gebruiken we veel minder zout dan de meeste mensen. Veel mensen denken dat ze zout binnen krijgen door de 'zoutpot' in de keuken. Maar dat is niet zo. Het meeste zout krijg je binnen door brood, vlees, kaas, sauzen, snacks, pizza's, en alles wat je in de winkel koopt waar een verpakking omheen zit.
Echt, in al die produkten zit zout. Veel ook. Véél meer dan wat ik aan verse bouillon door ons eten doe.
Dus, het valt mee! Ik schat dat we, via ons zelfgemaakte eten met deze bouillon, en wat we heel af en toe kant en klaar kopen, per persoon nog niet op 2 gram zout per dag uitkomen. :))
Marie zo maakte ik het ook jarenlang. Maar ik ben gestopt met het drogen, omdat ik de groenten graag 'rauw' wilde houden. En ik vond deze verse bouillon lekkerder dan de gedroogde. Maar jij hebt gelijk, de gedroogde heeft weer als voordeel dat je hem buiten de koelkast kan bewaren!
Anoniem het nieuwe kalfje (als het komt, ik weet het nog steeds niet zeker) komt in juni. Hoe dat zal gaan met Bonnie? Ik hoop dat we die dan gespeend hebben maar nog geen idee hoe we dat es gaan aanpakken.
Het klinkt wel veel, die kilo zout, maar je verdeelt het in heel kleine porties. Ik geloof dat de max grens voor zout per dag 6 gram pp is, maar als je nooit iets uit pakjes eet, geen zout toevoegt en veel met (verse)kruiden en specerijen werkt, dan gaat het best. Ik moest het een tijdlang heel erg in de gaten houden vanwege gezondheid van mijn man. Daarom heb ik me verdiept in het gebruik van kruiden en specerijen. Er zit natuurlijk wel zout in het gekochte brood, maar zoveel eten we daar ook niet van. Specialisten zijn erg tevreden en daar doen we het toch allemaal voor :-)
Superlekker, Clarien, da's zeker. En daar zal minder zout inzitten dan in alle voorverpakte 'dingen'...
Ook met water moeten we inderdaad zuinig omspringen...
Lie(f)s.
Goed recept, bedankt! Ik ga ermee aan de slag.
Groet,
Angelika
Hoi Clarien, het valt mij ook op dat er links en rechts meer aandacht komt voor duurzaamheid en bodemgezondheid. Je hebt vast wel eens gehoord van de no dig methode? Niet meer spitten, heel veel compost gebruiken en als gevolg betere opbrengsten en minder onkruid. Op YouTube staan veel filmpjes over zelf voer telen voor je dieren.
Bedankt voor je leuke schrijfsels!
Groetjes uit Walcheren,
Neeltje
Een reactie posten