Friday on the Farm.

Als je op een boerderij wil wonen moet je niet kinderachtig zijn met beestjes. Op het platteland heb je veel meer beestjes dan in de bebouwde kom. Zeker in een oud boerderijtje tussen de koeienweides ... heel veel vliegen, spinnen, muggen, horzels, enne ... ook muizen natuurlijk.

In de tuin ligt een stapel schrootjes. Het oude plafond is eruit gesloopt. En Jan, die dat eruit gehaald had, vertelde over de nesten met muizen die hij daar in het steenwol vond. Dikke muizen waren het ook nog. Ze waren wel dood. Die muizen klimmen gewoon via het rieten dak naar binnen.

Ik vroeg of dat straks ook gaat gebeuren, met het nieuwe dak erop en alles netjes afgetimmerd. Nou, zei Jan, een rieten dak daar vinden ze altijd wel een openingetje ....

.... goed, nou, een kat komt er zeker! Of twee!

En kijk hier staat dat mooie frame rechtop, dat ik dinsdag al liet zien. Toen lag het op de grond. Met een takel is het omhoog gebracht en nu staat het fier rechtop. Voor minstens 100 jaar! :)

Er is nog veel meer over te vertellen! Hier boven zie je hoe stagiaire Jasper al die houten delen mag schuren. Met de hand! Want, dan worden de oorspronkelijke nerven weer zichtbaar. Als je met een machine schuurt, vlakt dat het hout af. Maar als je het met de hand schuurt, of zoals vroeger, met een bijl dat hout glad maakt, dan lijkt het alsof de boom weer gaat leven. Je ziet de prachtige houtstructuur verschijnen.

Arme Jasper, wat een klus! Maar als het af is zal ik zijn mooie ambacht laten zien.

En nog zo'n vakman. Klaas metselt het onderstuk voor de balken. Naast de balk is een steun geplaatst, het tijdelijke voetstuk wordt weggehaald en er wordt een nieuwe permanente voet gemetseld. Ook hier weer hergebruikte stenen natuurlijk. Je zet géén nieuwe bakstenen onder zo'n eeuwenoude paal.

Een vierkant blok hout met verticale pinnen erdoor komt ertussen, en dan laat Klaas de steun langzaam vieren, totdat de houten balk op de voet rust. Nu wordt het cement, dat nog iets vervormbaar is, door het zware gewicht egaal aangedrukt, en komt de paal precies rechtop te staan.

En dan, kijk es mee naar de verbindingen hieronder op de foto. Geen schroef of spijker te zien! Het frame is helemaal van hout, en de verbindingen ook. Zo werden die frames eeuwen geleden ook al gemaakt. En hier in Staphorst kunnen ze dat dus nog steeds! Dat is de meest solide manier om zo'n frame te maken. Houten verbindingen in hout zijn veel sterker dan met ijzer of staal.

De ene kant is met een stok door een gat. Dat gaan door alle stukken heen en wordt aangetimmerd en het zit muurvast.

Het andere stuk is vastgemaakt met een wig. Op de foto's van dinsdag kon je zien hoe de stukken in elkaar werden geschoven, en hier zie je dat er achter een wig door een spleet gehamerd is. Als dat hout gaat werken zet die wig zichzelf muurvast, waardoor die verbinding nooit meer losgaat of er speling in komt.

Ook hier weer, net als met die tomaten 'bot'breuk van gisteren .... als je de natuur voor je laat werken ... dan heb je geen half werk! Dan klopt alles als een bus!

Ik vind die college's houtbewerking die we tussendoor van de jongens krijgen goud waard! Misschien wil Henk of een van de anderen wel een keer een workshop geven. Hoe maak je verbindingen met alleen maar hout!

Voor de ploeg is het ook leuk (denk ik), zo'n project in een oud boerderijtje. Want niks is standaard in dit huis. Alles is scheef. De vloer is ongelijk. De muren uit het lood. Overal moeten weer listen worden verzonnen om het goed te krijgen.

En wij kijken met verbazing toe ...

Maar goed. Er is ook nog een moestuin hier. En daar is van mijn zaaisels haast niks te vinden want alles is begroeid met gras. Ik moet zoeken .. waar zijn de bieten en de wortels gebleven?

Je kunt dan twee dingen doen. Het eerste is het slimste. Namelijk alles weer schoffelen. Wachten tot het onkruidzaad is uitgewoed. En dan pas je groenten weer zaaien.

Het tweede is .... heel nederig op de knietjes .... en al die grasjes gaan wieden en hopen dat je je piepkleine groentetjes laat staan. Dat heb ik dus gedaan. Niet de slimste methode, want je hebt kans dat het volgende week tóch opnieuw moet. Maar ja mijn zaden waren op.

De mais groeit sneller dan het gras dus daar hebben we dat probleem niet. En de pompoenzaden die ik in de strook ertussen gezet had komen ook op.

Ik hoop dat de mais snel groeit, en dat de pompoen er tussendoor groeit en misschien wel bij de mais omhoog klimt. Lijkt me heel grappig, een pompoen, al bengelend aan een maisstengel.

Rain Man is vertrokken. Zijn taak zat erop.

Aan het einde van deze Farm Friday lopen we nog even het land achteruit. Ons land ...  hoewel, dat is een groot woord .. de aarde is natuurlijk van niemand, maar goed wij mogen het beheren.

Achter het weiland is weer een deel van de Zonnehorst. Daar heeft Henk een notengaarde aangelegd. Rijen en rijen met walnootbomen en hazelnoten. En daartussen mogen de grassen en kruiden lekker wild groeien. Alle soorten wilde oerkruiden vind je hier, een walhalla voor insecten en kleine zoogdiertjes.

En ook nog veldgewassen .... Hillie vroeg me laatst al waarom ik me toch zo druk maak in mijn moestuin, met de rijtjes mais en wat wortel en biet, en zo'n stuk of wat slakropjes.

'Er is toch genoeg op de tuinderij?' vond ze. Tja .... als ik dit zo zie vind ik ook wel dat ik een beetje dubbel bezig ben ...

Wat een mazzel hebben de tuinderijen in Overijssel ...... dat ze niet in Brabant staan! Heb je het gezien? Die hagelstenen zo groot als tennisballen? Die arme tuinders .... wat een ramp!!

Maar hier staat de kas nog fier overeind. Hij is wit gekalkt. Dat is om de ergste hitte te weren. Je kunt zien dat het door de regen weer langzaam wegspoelt, en dat mag ook. Als alles is weggespoeld is het nazomer en is de ergste hitte wel weer achter de rug. Een heel handig en milieuvriendelijk systeem.

O enne .. je hoeft echt geen notenboomgaard te hebben hoor, als je mooie kruiden wil. Dat is juist zo super aan die kruiden, ze kunnen overal groeien!